Ekonomi yazarı Nevzat Saygılıoğlu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyurulan dini bayramlarda 9 günlük tatil uygulamasına dair dikkat çekici bir değerlendirme yaptı.
Saygılıoğlu, ‘9 günlük tatil artık gözden geçirilmelidir!’ başlıklı yazısında, bu durumu ele aldı:
“9 günlük sürpriz tatiller” artık sürpriz olmaktan çıkıp, bir alışkanlık haline geldi. İlan edilme süreleri gecikmeye başlasa da, normal bir haftadaki 2 veya 3 bayram gününe eklenen tatillerin toplamı genellikle 9 güne ulaşma eğiliminde. Bu uygulama giderek yaygınlık kazanıyor.
Tatil kavramı, özellikle öğrenci ve kamu çalışanları için oldukça cazip görülüyor. Geçmişte, beklenmedik durumlarla oluşan tatiller hepimizi mutlu etmiştir. Kamu çalışanları da tatil sürelerini memnuniyetle karşılarken, bu durumu olumlu bulan bir kesim olduğu gibi, itiraz edenler de mevcut.
Reel sektör temsilcilerinin ise bu tatil uygulamalarından hoşnut olmadığı anlaşılıyor. Uzun tatiller, iş dünyası için belirsizlik yaratıyor fakat bu görüşlerin savunulabileceği yeterli platformlar bulunmuyor.
9 günlük tatil fikri, gerçekten iyi bir uygulama mı, yoksa tekrar düşünülmesi gereken bir durum mu? Tatil kararları, yalnızca coşkuyla karşılanıp alkışlanmamalı; aynı zamanda ülke için getirileri ve götürüleri dikkate alınmalıdır. Resmi ve dini bayramları, hafta sonu tatilleriyle birleştirerek yılın büyük bir kısmının tatile ayrılması ne derece mantıklı? Bu sorulara yanıt aramak önemli.
Konuya farklı açılardan yaklaşmak faydalı olabilir.
– Ekonomi açısından:
Bir fabrika veya sanayi işletmesini düşünün. Tohum atan, ürününü hasat eden bir çiftçi ya da serbest meslek erbabını da göz önünde bulundurun. Yılbaşı veya bayram arifesinde ihracat alanında çalışanların ürünlerini zamanında ulaştırma çabaları, 9 günlük tatil sonucu zorlaşabiliyor.
Kamu kurumlarının tatil yapmasıyla, eğitim öğretim faaliyetleri duraklarken, iş dünyası ise bu dengesizlikten olumsuz etkileniyor. Gelir vergisinin beyanı ve ödemesi bile tatilden etkilenebilir.
28 Mart 2025 tarihinde yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile bedava hale getirilen karayolu hizmetleri ve toplu taşıma uygulamaları, bayram boyunca halka sunulurken, bu durumun devlet açısından ne kadar önemli kayıplara yol açtığı göz ardı ediliyor.
Özellikle, Harem bölgesinde gözlemlediğim Marmaray hattında büyük bir araç yoğunluğu vardı ve bunun doğuracağı gelir kaybı konusunda endişe taşıyorum. Kendisinin hiç deniz görmemiş bir bireyin ödenen vergilerle bu hizmetten yararlanma durumu, oldukça düşündürücü.
Ekonominin bir kısmı tatildeyken, diğer kısmı üretmeye çalışırken, ortaya çıkan asimetri dikkat çekici.
– Sağlık açısından:
Ülkede işleyen bir sağlık sistemi mevcut; her gün birçok insan hastaneleri ziyaret ediyor. Ancak, 9 günlük tatilin dikkate alınması gereken ciddi sonuçları var. Yaşamsal tedavi gerektiren hastalar, bu süre zarfında tedavi alamayabilir.
– Eğitim açısından:
Ülkemizde 16-17 milyon çocuk, okulsuz kalırken, 7-8 milyon üniversite öğrencisi de eğitim imkanlarından mahrum kalıyor. Türk üniversitelerinin uluslararası arenada daha fazla yer almaları için eğitim konusunun ön planda tutulması kritik bir öneme sahip.
Özetlemek gerekirse; çağdaş ülkelerde örneği bulunmayan bu tür istisnai düzenlemelere son verilmesi gerektiği kaçınılmaz. Yönetim anlayışı, yazılı ve objektif kurallara dayanmalıdır.
