Kartalkaya’da yaşanan ve birçok cana mal olan yangında en çok merak edilen sorulardan biri, “Yakınlarda neden itfaiye yoktu?” oldu. Bu sorunun cevabını Bolu AFAD’ın İl Afet Risk Azaltma Planı’ndan (İRAP) bulmak mümkün.
Yangına yapılan ilk müdahale, resmi açıklamalara göre bildirimin ardından 45 dakika sonra gerçekleşti. Kartalkaya’nın en yakın itfaiye birimi Bolu’daki istasyondu ve aralarındaki mesafe 42 km. Bu durum, oteller bölgesine neden daha yakın bir itfaiye teşkilatının bulunmadığını sorgulatıyor. Örneğin, İstanbul’daki yangınlara ortalama müdahale süresi 6-10 dakika arasında gerçekleşiyor.
YA MÜCAVİR ALAN DIŞI…
Kartalkaya yangını, belediyenin mücavir alanları dışında meydana geldi. Bu gibi yerlerde yeni bir itfaiye kurulmasına yerel yönetim karar veremiyor. Peki, böyle bir ihtiyaç kimin sorumluluğunda? Yönetmeliklere göre bu görev, açıkça AFAD’a aittir ve bir dizi uygulama ile de desteklenmiştir.
AFAD’IN UYGULAMALARI VE GÖREVLERİ
AFAD, il genelinde yangın, sel, taşkın, heyelan ve deprem gibi risklerin güncel analizlerini yapmaktadır. Belirtilen risklere dair hazırlanan resmî belgeler, yıllık olarak oluşturulan İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) ile ortaya konulmaktadır. Bu plan, yalnızca risklerin belirlenmesi ile kalmayıp, aynı zamanda bunlara karşı alınması gereken önlemleri de sıralamaktadır. İRAP, valilikler tarafından onaylanmakta ve bu aşamadan sonra devlet kuruluşları için bağlayıcı bir talimat niteliği taşımaktadır.
2021 İRAP’I İNCELEDİK
Odatv olarak, Bolu AFAD’ın web sitesinde yayımlanan 2021 İRAP dosyasını inceledik. Üç yıl önce, Bolu’daki yangın riskine dair detaylı tespitler yapılmış. Oteller bölgesindeki risk açıkça tanımlanmamış olmasına rağmen, merkezlerden uzak kırsal bölgelere ve köylere itfaiyenin ulaşmasının zorluğu kaydedilmiştir. Fakat bu durum için önerilen tek önlem “su tankerlerinin sayısını artırın” yönünde olmuştur. İRAP çerçevesinde bu görevin İl Özel İdaresi’ne verildiği ve 2025 yılına kadar yerine getirilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Su tankerlerinin sayısını artırmanın gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği de belirsizliğini koruyor.
İRAP’IN RESMİ TANIMI
“Afetlerin olası etkilerini dikkate alarak; bu etkileri en aza indirmek amacıyla, afet olmadan önce hayata geçirilmesi gerekenlerin tanımlandığı, sorumluları ve sorumlulukları belirleyen sürdürülebilir bir plandır. Bu plan, herhangi bir kurum veya kuruluşun değil, ildeki tüm kurum ve kuruluşların iş birliği ile oluşturulmaktadır.”
MEVZUATTA İRAP BAĞLAYICILIĞI
İRAP’ın bağlayıcı niteliği, İl Afet Risk Azaltma Planı Hazırlama Kılavuzu’nda şu şekilde ifade edilmektedir: “Afet ve acil durum risk azaltma, müdahale ve iyileştirme il planlarını, yerel yönetimlerle kamu kurum ve kuruluşlarının işbirliği içerisinde hazırlamak, uygulamak ve uygulatmak.”
Osman Erbil
Miralayhaber.com
