RUM YETİMHANESİ’NİN TARİHİ
Asıl adı “Otel Prinkipo Palas” olan yapı, 1898-1899 yıllarında bir Fransız şirket tarafından otel olarak inşa edilmiştir. Mimar Alexandre Vallauri (1850-1921) tarafından tasarlanan bu eser, çeşitli nedenlerle otel olarak hizmete girememiştir. Bunun başlıca sebeplerinden biri, dönemin padişahı II. Abdülhamid’in otelin açılışına izin vermemesiydi.
Uzun yıllar boyunca atıl durumda kalan bu bina, Balıklı Rum Hastanesi bünyesindeki Rum Yetimhanesi için yeni bir yer arayışı esnasında gündeme gelmiştir. 1903 yılında, dönemin ruhani lideri Patrik III. İoakim’in öncülüğünde, banker Zarifi’nin eşi Bayan Eleni Zarifi tarafından satın alındı ve yetimhane olarak kullanılması şartıyla Patrikhane’ye bağışlandı.
Yapıda 206 oda, geniş bir yemekhane, dönemin şartlarına uygun modern mutfaklar, banyo sistemleri, bir tiyatro salonu ve revir bulunmaktaydı. Büyükada Rum Yetimhanesi, 1964 yılına kadar kesintisiz olarak hizmet sunmaya devam etti.
Yıllar içinde yapının restorasyonu için birçok girişimde bulunulmuş ancak bu çabaların hiçbiri istenilen başarıyı elde edememiştir. 1996 yılında, Besim Tibuk, Dedeman Grubu, Sıdıka Atalay ve Ferit Volkan’dan oluşan bir konsorsiyum, yapının otele dönüştürülmesi fikrini ortaya atmıştır; ancak bu proje de hayata geçirilememiştir.
Yetimhane Vakfı, “mazbut vakıf” statüsüne sokulmuş ve mülkiyeti Hazine’ye devredilmiştir. Ancak 2005 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararıyla bu durum değişmiş ve yapı yeniden İstanbul Rum Patrikhanesi adına kaydedilmiştir.
Son dönemlerde, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı Bimtaş’ın desteğiyle yapının röleve ve restitüsyon projeleri tamamlanmıştır. Okul binasından başlanarak restorasyon çalışmaları gündeme alınmış, ancak finansman eksikliği nedeniyle projeler sürdürülememiştir. Ana yapının restorasyonuna yönelik herhangi bir proje ise, kullanım amacının belirsizliği nedeniyle başlatılamamıştır.
Miralayhaber.com
