İsrail’in İran’a yönelik saldırıları ile başlayan ve ABD’nin de doğrudan müdahil olduğu çatışmalar sonucunda 24 Haziran’da bir ateşkes sağlandı. Ateşkesin ikinci gününde gelen açıklamalar, daha uzun vadeli bir barış anlaşması ve İran’ın nükleer programıyla ilgili yeni müzakerelerin başlayacağına işaret ediyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Çarşamba günü NATO zirvesi için bulunduğu Hollanda’nın Lahey kentinde ateşkes hakkında değerlendirmelerde bulundu.
Trump, ABD ve İran’dan yetkililerin gelecek hafta Tahran’ın nükleer programı üzerine müzakerelerde bulunmak üzere bir araya geleceğini söyledi. İran’ın nükleer tesislerinin ABD saldırılarında büyük ölçüde tahrip edildiğini ifade eden Trump, bu görüşmelerde nükleer programın sınırlanması konusunda bir anlaşmaya varılabileceğini belirtti.
Aynı gün CNBC televizyonuna konuşan Trump’ın Ortadoğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetleri ve nükleer silah üretiminin kendileri için kırmızı çizgi olduğunu vurguladı. Witkoff, kısa süre içinde kapsamlı bir barış anlaşması yapmak için umutlu olduklarını açıkladı.
Witkoff, “Nükleer silahlanmaya izin veremeyiz. Bu tüm bölgeyi istikrarsızlaştıracaktır. O zaman herkes bir bombası olmasını isteyecektir, bu mümkün değil.” ifadelerini kullandı.
ABD’nin bölgedeki stratejik müttefiki İsrail’de de, halk arasında hiç açıklanmasa da yaklaşık 90 nükleer savaş başlığı bulunduğu tahmin ediliyor.
Görüşme süreci devam ederken, Trump, İran doğalgazı satışına yönelik kısıtlamaların devam edeceğini ve İran’a yönelik ambargoların baskısının süreceğini açıkladı.
Trump, “Ülkeyi yeniden rayına oturtmak için paraya ihtiyaçları olacak. Biz de bunun olduğunu görmek istiyoruz.” şeklinde konuşarak ambargoların, müzakereler sırasında istedikleri neticeyi almak için kullanılabileceğini belirtti.
İran Hava Sahası Kısmen Açıldı
Ateşkesin ilk gününde taraflar arasında drone saldırıları gerçekleşmesine rağmen, ikinci günde iki ülkede de yaşam normale dönmeye başladı.
İran, Çarşamba günü doğu bölgesindeki hava sahasını uluslararası ve iç hat uçuşlarına açtı. İran resmi haber ajansı IRNA, İsrail’in çatışmalar sırasında hedef aldığı Meşhed Havalimanı da dahil birçok havalimanının yeniden hizmete girdiğini bildirdi.
Ancak Tahran’daki havalimanları hala kapalı durumda.
Trump’tan Netanyahu’ya Yolsuzluk Soruşturmasında Destek
ABD Başkanı Trump, gelecek hafta yolsuzluk davası nedeniyle mahkemeye çıkacak olan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya destek verdi. Trump, “ABD, Netanyahu’yu kurtaracak.” diyerek Netanyahu’nun derhal affedilmesi ya da davasının iptal edilmesi çağrısında bulundu.
Ancak, ABD Başkanı’nın bu taleplerinin İsrail’in yargı sisteminde herhangi bir yasal geçerliliği bulunmamaktadır. Yine de İsrail Cumhurbaşkanı İssac Herzog, Netanyahu’yu affedebilir fakat daha önce böyle bir affın “masada olmadığını” belirtmişti.
Trump, Netanyahu’nun İsrail devleti için çok şey yaptığını ve “büyük bir kahraman” olduğunu belirttiği sosyal medya mesajında, Netanyahu’nun yargılandığı davayı da “cadı avı” olarak nitelendirdi. Daha önce kendisi hakkında açılan davalar için de benzer ifadeler kullanan Trump, bu davaların siyasi olduğunu savunmuştu.
Netanyahu, kendisi aleyhine başlatılan davaların arka planında siyasi motive olduğunu ifade ediyor. 2019 yılında Netanyahu hakkında yolsuzluk, rüşvet ve görevi kötüye kullanma suçlamalarıyla başlatılan soruşturmanın ardından, 2020 yılı itibarıyla dava süreci başlamıştı. Netanyahu, görevi sırasında ceza davasına çıkan ilk İsrail lider
