Ankara Sanayi Odası, “Ankara’nın ve İllerin Dış Ticaretinin Teknolojik Analizi (2004-2024)” başlıklı Çalışma Raporu’nu yayımladı. Rapora göre, Ankara’nın 2024 yılında gerçekleştirdiği 15 milyar dolarlık ihracatında yüksek teknoloji payı yüzde 12,1 olarak belirlenirken, bu oran Türkiye genelindeki ortalama olan yüzde 3,6’nın ve diğer 5 büyük sanayi kenti performansının üzerinde oldu.
Hedefi, Ankara’yı sanayi ve teknoloji alanlarında sürdürülebilir, öncü ve referans bir şehir olarak görmek olan Ankara Sanayi Odası (ASO), kapsamlı çalışma raporları ve analizlerle Türkiye’nin uzun vadeli kalkınma stratejisine katkıda bulunuyor. Bu kapsamda, 2004-2024 yıllarını kapsayan “Ankara’nın ve İllerin Dış Ticaretinin Teknolojik Analizi” raporunu hazırlayan ASO, söz konusu raporda tüm illerin dış ticaret performanslarını teknoloji sınıflamalarına göre değerlendirerek bölgesel ve sektörel strateji geliştirme süreçlerine teknik bir alt yapı sunmayı amaçlıyor.
Ankara’nın yüksek teknoloji ihracatındaki liderliğinin 2024 yılı itibarıyla güçlendiği belirtiliyor. Geçtiğimiz yıl gerçekleşen 15 milyar dolarlık ihracatın yüzde 12,1’i yüksek teknolojili ürünlerden oluştu. Ankara, yüksek teknoloji alanında Türkiye ortalaması olan yüzde 3,6’nın çok üzerinde bir performansla, İstanbul (yüzde 4,5), İzmir (yüzde 2), Kocaeli (yüzde 1,3), Bursa (yüzde 0,5) ve Gaziantep (yüzde 1,5) gibi diğer büyük sanayi şehirlerini açık bir farkla geride bıraktı.
Rapor, Ankara’nın savunma ve havacılık sektörlerindeki güçlü potansiyeline dikkat çekiyor. Ankara’nın 1,7 milyar dolarlık hacmiyle Türkiye’nin toplam yüksek teknolojili ihracatının yüzde 20’sini gerçekleştirdiği ifade ediliyor. Ayrıca, Türkiye’nin toplam silah ve mühimmat ihracatının yüzde 55’inin de Ankara’dan yapıldığı belirtildi. Yüksek teknoloji sınıfında savunma ve havacılık ürünlerinin yanı sıra ‘ölçme, kontrol, test, seyrüsefer’ amacı taşıyan alet ve cihazların ihracatı da 374 milyon dolara ulaşarak en yüksek seviyeye çıktı.
Raporda, 2024 yılı itibarıyla Ankara’nın ihracat pazar yoğunluğunun azaldığı ve rekabetçiliğin arttığı tespit edildi. 2023 yılında Ankara’nın ihracat yaptığı ilk 10 ülkenin toplam ihracattaki payı yüzde 52 iken, bu oran 2024 yılında yüzde 46’ya düştü.
ASO’nun İllerin Teknolojik Gelişmişlik Endeksi (ASO-İLTEK) ile dış ticaret rakamlarını birlikte değerlendirdiği raporda, endeks skoru yüksek olan illerin yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürün ihracatında öne çıktığı vurgulandı. Yüksek teknolojili ürün ihracatının ASO-İLTEK’teki 5 alt endeks ve 37 değişken ile birebir ilişkili olduğu ifade edilerek, bu durumun yüksek teknolojili ürün ihracatına ulaşılmasında dikkatli bir politika geliştirilmesi gerektiği belirtildi.
ASO raporunda, Türkiye’nin orta yüksek teknoloji ihracatının son 10 yılda önemli bir ivme kazanmasına rağmen, yüksek teknoloji ihracatının geride kaldığına dikkat çekilerek, “Yüksek teknoloji ihracatının toplam içindeki payının artırılması ve dünya ticaretinden Türkiye’nin daha fazla pay alması amacıyla hedef odaklı politika geliştirilmesi gerçeği göz önünde bulundurulmalıdır” denildi.
Rapor, Türkiye’nin katma değeri yüksek ürünler alanındaki ihracat performansını iyileştirecek politika önerilerini de sıraladı. Bu öneriler arasında Ar-Ge yatırımlarının artırılması, üniversite-sanayi iş birliğinin etkinleştirilmesi, nitelikli insan kaynağı gelişimi için yapısal reformların hayata geçirilmesi, patent ve ticarileştirme süreçlerinde mentorluk sağlanması gibi maddeler yer alıyor.
