Kanada, liderlerin bir araya geleceği G7 Zirvesi’ne ev sahipliği yapacak. Ancak bu zirveye damga vuracak konu, beklenmedik bir savaş durumu olacak.
Zirvenin ana gündem maddeleri arasında Rusya’nın Ukrayna’ya karşı sürdürdüğü operasyon ile Donald Trump’ın ABD’nin ticaret ortaklarına yönelik gümrük vergisi savaşı yer alıyor. Fakat Alberta’nın Rocky Dağları’nda düzenlenecek üç günlük toplantının dikkat çekici odak noktası Orta Doğu olacak.
İsrail’in İran’a yönelik olası bir saldırısı, G7 liderlerinin diğer konulara ayıracağı zamanı kısıtlayacak ve bu çatışmayı nasıl yöneteceklerine odaklanmalarına neden olacak.
İngiltere, Fransa, Almanya ve İtalya, Kanada ve Japonya ile birlikte ABD’yi bu konuda yönlendirmeye çalışacak. Zira İsrail’in saldırılarını ABD onayı olmaksızın başlattığı biliniyor ancak Başbakan Binyamin Netanyahu üzerindeki asıl baskı, ABD Başkanı Donald Trump’ın elindedir.
Liderler, olası bir çatışmanın yaratacağı uluslararası güvenlik ve ekonomik tehditlerin farkında. Bölgedeki bir savaşın doğuracağı petrol fiyatları gibi faktörler, tüm gözlerin bu mesele üzerine çevrilmesine neden olabilir.
Ancak liderlerin ortak bir tutum geliştirmesi kolay olmayacak. Örneğin, İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, gerginliği azaltma çağrısı yaparken, Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, İsrail’in saldırılarını “tahammül edilemez” olarak nitelendiriyor. Diğer yandan, Donald Trump bu saldırıları “mükemmel” sözleriyle destekliyor.
Fikir ayrılıkları
Tüm bu gelişmeler, yeni Kanada Başbakanı Mark Carney’nin zirveye yönelik planlarını sarstı. Carney, Kananaskis’teki buluşmayı G7’nin 50. yılının kutlanacağı sakin bir toplantı olarak düşünmüştü. Amacı Trump ile tartışmalardan kaçınmaktı.
Hazırlanan gündem, enerji güvenliği ve dijital dönüşüm gibi tartışma yaratmayacak konulardan oluşuyordu. İklim değişikliği gibi Trump’ın şüpheyle yaklaştığı konulara ise pek doğrudan değinilmedi. Kanada, zirvenin sonunda ortak bir bildiri yayımlamadan, potansiyel metin tartışmalarının önüne geçmeye karar verdi.
Kısa ve somut eylem plânları üzerinde uzlaşmayı hedefleyen liderler, tartışma yaratabilecek konuları geri planda tutacaklar.
Kanadalılar, son G7 zirvesinin ev sahipliğini yaptıkları 2018 yılına geri dönüyor. O yıl, Trump’ın açıkladığı gümrük tarifeleri nedeniyle ciddi bir kriz yaşanmıştı. Trump, zirveden erken ayrıldığında, dönemin Kanada Başbakanı Justin Trudeau’nun basın toplantısını izleyerek, zirve bildirisine destek vermekten çekinmişti.
Başbakan Carney, Trump’ı memnun etmek için belki de Kananaskis Golf Kulübü’nde bir ziyaret gerçekleştirebilir.
Gergin bir aile buluşması
Bu sıcaktan serin bir planlama sürecinin arkasında, bu yıllık zirvelerin hala değerli olup olmadığına dair bir soru bulunuyor. Trump, çok taraflı çözümler yerine ikili anlaşmaları tercih eden bir lider olarak öne çıkıyor.
Bu zirve, Trump’ın iktidara gelişinden bu yana uluslararası platformda karşılaşılacak ilk ciddi sınav olacak. Diğer liderler, Trump’ın dikkat çekmek adına yeni bir kriz başlatıp başlatmayacağını veya daha “devlet adamı” bir profil çizmeye mi çalışacağını sorguluyor.
Center for Strategic and International Studies’ten Max Bergmann durumu, “Şimdi artık ‘Bu bir gergin aile buluşması mı?’ değil, ‘Bu hala bir aile mi?’ sorusunu soruyoruz.” şeklinde açıklıyor.
Zirve masasında yeni yüzlerin varlığı ise umut veriyor. İngiltere Başbakanı Keir Starmer
