Geçtiğimiz pazartesi, Fatih Altaylı’nın tutuklama kararının ardından Silivri Cezaevi’ne girişiyle birlikte, İran’ın Tahran kentinin kuzeyinde, ilginç bir gelişme yaşandı.
Bu olay, Alborz dağlarının eteklerinde bulunan Evin Hapishanesi’nde gerçekleşti.
Molla rejiminin Sednaya’sında yaşanan olay
Dünya genelinde bu cezaevi, Molla rejiminin Sednaya’sı olarak anılmakta. Yani, Esad rejiminin muhalifleri tutukladığı hapishanenin bir benzeri.
Pazartesi günü, kimsenin nedenini anlayamadığı bir olay yaşandı. Ateşkes anlaşmasının yürürlüğe gireceği gün, akşam saatlerinde İsrail Savunma Bakanlığı, “Evin Hapishanesi’nin bombalandığını” açıkladı.
Bu açıklama, birçok kişi tarafından şaşkınlıkla karşılandı.
Anlaşılmaz patlamalar
İran’daki molla rejimiyle çatışan İsrail’in, bu rejime muhalif bireylerin tutulduğu bir hapishaneyi neden hedef aldığını anlamak zor. Duyduğumda ben de durumu kavrayamadım.
New York Times ise bu durumu araştırmak için bazı detaylara ulaşmış görünüyor. İki önemli ayrıntı dikkat çekiyor.
Birincisi; cezaevinin havadan bombalanmadığı, yalnızca ana giriş kapısında bir patlama yaşandığı. Ardından 550 metre uzakta, hapishanenin ek binasının kapısında da ikinci bir patlama meydana gelmiş.
İran’daki Evin Hapishanesi
Mossad avına mesaj mı?
Peki, İsrail neden böyle bir operasyona ve patlamalara ihtiyaç duydu? İran, günlerdir Mossad ajanlarını yakalamak için büyük bir operasyon gerçekleştirmişti. 100’den fazla kişi gözaltına alındı.
Bu durum, Mossad’ın İran içinde hala aktif bir şekilde faaliyet gösterdiğini ortaya koyuyor. Ancak, bunun arkasındaki nedenleri anlamak ise karmaşık görünüyor.
Bu olayın sebeplerini daha iyi idrak edebilmek için, cezaevinde bulunan mahkumların kimler olduğunu incelemek faydalı olacaktır.
New York Times’a göre hapiste kimler var?
New York Times, Evin Hapishanesi’nde yatan mahkumların listesini şu şekilde sunuyor:
(*) Muhalif siyasi parti üyeleri
(*) Gösteri ve toplantılara katılanlar
(*) Gazeteciler
(*) Avukatlar
(*) Çevre aktivistleri
Bu mahkum profili, Türkiye’deki bazı durumları hatırlatıyor. Zira Türkiye’den her bir kategoriye bir isim koyduğunuzda, sizin de gözlerinizde bir “Evin Hapishanesi” profili canlanacaktır.
İsrail’in bu harekete neden başvurduğu sorusu
Bu cezaevi 1971 yılında Şah Rıza Pehlevi döneminde açılmıştır ve o zamanlardan itibaren kötü bir üne sahiptir. Ancak asıl dikkatleri üzerine çekmesi 1979’da Molla rejiminin kurulmasıyla olmuştur.
Molla rejimi ve muhalifler
Günümüzde insan hakları savunucularının gözünde, Evin Hapishanesi, Esad’ın Sednaya’sıyla aynı konumda bulunmaktadır.
1988’de cezaevinde binlerce muhalifin idam edilmesi, bu hapishanenin en kötü hatıralarından birisidir.
İsrail’in bu son operasyonu, “Molla rejimi, muhalifleri, aydınları, ve gösterilere katılan gençleri hapiste tutarak, işkence eden bir yönetimdir” mesajını vermek için yapılmış olabilir.
Her otoriter rejimin sembolik hapishanesi vardır
Otoriter rej