Associated Press’in (AP) bildirdiğine göre, Washington yönetiminin İsrail’e verebileceği sığınak avcısı bombaların, ABD’ye ait bir hava aracı tarafından bırakılması gerekiyor.
Bunun, İran’ın ABD Başkanı Donald Trump’ın istediği nükleer müzakereleri tehlikeye atabileceği çeşitli riskleri barındırdığı belirtiliyor.
Ancak, kara operasyonları veya nükleer saldırılar haricinde en olası seçeneğin sığınak avcısı bombaları olduğu düşünülüyor.
Sığınak avcısı bombalar nedir?
ABD Hava Kuvvetleri’ne göre, GBU-57 A/B “Büyük Ordonat Delici” adı verilen bomba, yaklaşık 13 bin 600 kilogram ağırlıkta ve hassas bir güdüm sistemine sahip. Bu bombanın, patlamadan önce yer altına ilerleyerek derin sığınak ve tünellere ulaşabilmesi için özel olarak tasarlandığı bildiriliyor.
Sığınak avcısı bombaların, patlamadan önce yaklaşık 61 metre derinliğe ulaşabildiği ve ardışık olarak bırakılabilmeleri sayesinde hedefe daha derin bir ulaşım sağlayabildiği kabul ediliyor.
Uluslararası Atom Enerji Ajansı (UAEA), İran’ın Fordo tesisinde uranyum zenginleştirdiğini doğrulayarak, konvansiyonel savaş başlığı olan bu bombaların nükleer malzeme salınımı için de kullanılabileceği olasılığını gündeme getirdi.
UAEA, İsrail’in İran’daki Natanz Nükleer Tesisi’ne yönelik saldırılarının sadece tesiste radyasyon sızıntısına yol açtığını, bölge üzerinde herhangi bir etkisi olmadığını belirtti.
İran’ın nükleer tesislerinden “Fordo”
İran’ın en önemli nükleer tesislerinden biri olan Natanz’ın ardından, ülkenin ikinci nükleer merkezi olarak Fordo öne çıkıyor. Bu iki tesis, İsrail tarafından füze saldırıları ile hedef alınmış durumda.
Başkent Tahran’a yaklaşık 95 kilometre mesafede yer alan Fordo, bir dağın içinde kurulmuş ve buranın 2009 yılında faaliyete geçtiği tahmin ediliyor.
Yaklaşık 80 kilometre derinlikte bulunan bu nükleer tesis, Natanz’dan daha küçük olduğu biliniyor ve İran ile Rusya tarafından sağlanan bir karadan havaya füze sistemiyle korunmakta.
İsrailli yetkililer, “İran’ın nükleer programını yok etmek” amacıyla hazırlanan saldırı planlarında Fordo’nun da yer aldığını vurgulamıştı.
İsrail’in Washington Büyükelçisi Yechiel Leiter, Fox News’e yaptığı açıklamada, “Bu operasyonun tamamlanması, Fordo’nun yok edilmesiyle sonuçlanmalıdır.” demişti.
GBU-57’yi taşıması için “B-2 Spirit” programlandı
GBU-57 bombası, teorik olarak bu ağırlığı taşıyabilecek her türlü bombardıman uçağı tarafından atılabiliyor. Ancak, ABD Hava Kuvvetleri’nin açıklamasına göre, bu bombayı atabilecek şekilde programlanan tek uçak “B-2 Spirit” uzun menzilli hayalet bombardıman uçakları.
B-2 Spirit, yalnızca Hava Kuvvetleri tarafından kullanılmakta ve Northrop Grumman firması tarafından üretilmektedir. Firmanın verilerine göre, “B-2 Spirit” 18 bin kilograma kadar yük taşıyabilse de, bu uçaklar iki “GBU-57 A/B” bombasıyla yaklaşık 27 bin 200 kilogram ağırlığındaki yük ile başarılı bir şekilde test edilmiştir.
Ayrıca, “B-2 Spirit” bombardıman uçağının yakıt ikmali yapmadan yaklaşık 11 bin kilometre menzili olduğu, bir yakıt ikmali ile ise bu mesafenin yaklaşık 18 bin 500 kilometreye çıkabileceği belirtiliyor. Bu durum, u
