Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Prof. Dr. Numan Kurtulmuş ile birlikte gerçekleştirdiğimiz Brezilya ziyareti, P-20 Zirvesi çerçevesinde gerçekleşti. Bu seyahat, sadece bir şehir gezisi değil, aynı zamanda önemli bir diplomatik etkinlik niteliğindeydi. Uçakta gerçekleştirilen sohbetler, bu ziyaretin detaylarına ışık tutarken, genel olarak “parlamenter diplomasi” kavramının öne çıktığını söylemek mümkün.
Zirve sırasında Meclis Başkanı Kurtulmuş’un öne çıkardığı en önemli vurgulardan biri, “Dünyanın yeni bir siyasi mimariye ihtiyacı var… Yeni bir dünya kurulmalıdır.” ifadesiydi. Bu söylem, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından da dile getirilen “Dünya, beşten büyüktür.” sloganının bir uzantısı olarak değerlendirildi.
***
Uçakta bulunan üç meslektaşımızla birlikte sohbetimiz, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri üzerine derinlemesine bir tartışma fırsatı sundu. Milliyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Didem Özel Tümer, Türkiye Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni İsmail Kapan ve Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet ile yapılan sohbetler sırasında, ABD başkanlık seçimlerinin Türk-Amerikan ilişkileri üzerindeki olası etkileri gündeme geldi. Kurtulmuş, bu bağlamda Türk-Amerikan ilişkilerinde köklü bir değişiklik olmayacağını, ilişkilerin geçmişte olduğu gibi inişli çıkışlı bir seyir izleyeceğini belirtti. Ülkeler arasındaki karşılıklı çıkarların, bu ilişkilerin temel çerçevesini belirlediğini ifade etti.
***
Bu noktada Numan Kurtulmuş, Trump döneminin Türk-Amerikan ilişkilerine etkilerini değerlendirirken, ABD’nin Ortadoğu politikalarının bu ilişkilerin gidişatında belirleyici olacağını vurguladı. ABD’nin hangi yolda ilerleyeceği, ya Türkiye ile iş birliği yapma yönünde mi, yoksa terör örgütlerine destek vermeye devam mı edeceğine dair karar vermesinin gerektiğini ifade etti.
***
Kurtulmuş, ayrıca FETÖ (Fetullahçı Terör Örgütü) konusunda da önemli bir parantez açtı. “FETÖ konusundaki endişelerimizin ne kadar yerinde olduğu, FETÖ elebaşının ölümünden sonra daha belirgin hale geldi. Hâlâ binlerce FETÖ mensubunun ABD’de barınması, Türkiye’nin birinci derecede güvenlik sorunu.” dedi.
***
Bunun yanı sıra, Kurtulmuş, ABD iç siyasetini “matruşka”ya benzeterek, iç içe geçmiş güç odaklarının varlığına dikkat çekti. Centcom, Pentagon, CIA ve Beyaz Saray gibi kurumlardan bahsederek, söz konusu güçlerin Türk-Amerikan ilişkilerine olan etkisine vurgu yaptı. Türkiye’nin, uluslararası ilişkilerde çok kutupluluğun yarattığı avantajları kullanabileceğini ifade etti.
***
Kurtulmuş’un dikkat çektiği bir diğer nokta ise, Türkiye’nin tek bir ekseni olduğuydu; bu da milli eksen. “Türkiye, hem Doğu hem de Batı ile çeşitli ilişkiler kurabilen ender ülkelerden biridir.” dedi. Ayrıca, Türkiye’nin itibarının yüksek olduğunu ve uluslararası alanda iyi bir konumda bulunduğunun altını çizdi.
***
Brezilya seyahatinin ardından, Kurtulmuş’un odaklandığı konulardan biri de yeni bir anayasa üzerindeydi. Meclis Başkanı, parlamento olarak yeni ve sivil bir anayasaya ihtiyaç duyulduğunu, bunun toplumun farklı kesimlerinin görüşlerinin değerlendirileceği bir süreç içerisinde yapılması gerektiğini vurguladı. “Anayasa yapma süreci zorlu olabilir; ancak bunun imkansız olmadığını düşünüyorum.” dedi. Bu süreçte siyasi partilerin müzakereye açık olması gerektiğinin de altını çizdi.
***
Sonuç olarak, Numan Kurtulmuş, Türkiye’nin uluslararası arenada güçlü
