Bugün Brüksel’de Avrupa Birliği (AB) ile Türkiye arasında Yüksek Düzeyli Ekonomik Diyalog Toplantısı’nın yapılması anticipated edilmektedir.
Bu toplantının altı yıl aradan sonra gerçekleşmesi, Türkiye’ye yönelik 2019’dan beri uygulanan AB yaptırımlarından çıkış süreci açısından önemli bir işaret olarak değerlendiriliyor.
AB, 15 Temmuz 2019 tarihinde Türkiye’ye yönelik çeşitli önlemleri uygulamaya koymuştu.
Bunun sonucunda, ekonomi, enerji ve ulaştırma alanlarındaki yüksek seviyeli diyalog toplantıları askıya alındı. Ortaklık Konseyi’nin toplantı yapmaması kararlaştırıldı ve katılım öncesi mali yardımlarda kısıtlamalara gidildi.
Ayrıca, Avrupa Yatırım Bankası’ndan Türkiye’deki kredi faaliyetlerini gözden geçirmesi talep edildi ve Kapsamlı Hava Taşımacılığı Anlaşması’nın müzakereleri durduruldu.
Ancak, 2024 başından itibaren değişen uluslararası konjonktür nedeniyle AB, Türkiye ile ilişkilerini kademeli olarak güçlendirmeye yönelik bir politika izlemeye başladı.
AB, ticaret gibi bazı alanlarda yeni diyalog mekanizmalarını devreye alarak ilişkileri yeniden şekillendirmek adına adımlar atmaya başladı.
Bu kapsamda kısıtlamalarda bazı esneklikler gündeme gelse de, sürecin tamamen sona ermediği ifade ediliyor.
Son zamanlarda Türkiye, AB ile olan temaslarında, 2019’da askıya alınan diyalog mekanizmalarının yeniden işlevsel hale getirilmesi gerektiğini her platformda dile getirmiştir.
Toplantıya Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in katılacak olması, AB’nin Türkiye’nin taleplerine somut bir yanıt verdiği anlamına geliyor.
BBC Türkçe’ye konuşan üst düzey bir yetkili, “Toplantının içeriği kadar sembolik boyutunun da önemli olduğunu düşünüyoruz. Kısıtlama sürecinden çıkış açısından anlam ifade eden bir gelişme” şeklinde görüş belirtti.
Bir AB yetkilisi ise Türkiye ile ilişkilerde bir yol haritası bulunduğunu, angajmanın devam etmesi gerektiğini ve ortak fayda alanlarında aşamalı bir ilişki yaklaşımını sürdürmeyi önceliklendirdiklerini ifade etti. Toplantının aksamadan yapılmasının da önemli bir gelişme olduğuna dikkat çekti.
Zamanlama Uygun Mu?
Son dönemde Türkiye’de yaşanan bazı gelişmeler, AB nezdinde memnuniyetsizlik yaratmış durumda.
Bu yüzden, Türkiye’nin düzenlenmesini istediği toplantının zamanlaması ile ilgili eleştiriler görülmektedir.
Toplantının gerçekleştirileceği tarihin geçen yıl belirlendiği ve belirlenen tarihin, son gelişmelerden önce saptandığı bilinmektedir.
Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması gibi olaylar ışığında, toplantının ertelenip ertelenmeyeceği konusunda tartışmalar yaşanmış, ancak AB kanadı yapılan değerlendirmelerin ardından erteleme opsiyonunu tercih etmemeye karar vermiştir.
Toplantıda, AB kanadını temsil edecek olan Genişleme Komiseri Marta Kos’un, Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı bir açıklama Brüksel’in tutumunu net bir şekilde ortaya koymuştur:
“Türkiye, Avrupa’nın stratejik bir ortağıdır. İşbirliği kanallarımızı kapatmak, temel özgürlükler ve değerlere saygı gösterilmesini isteyen Türk halkı için hiç kimseye fayda sağlamaz” diye belirtti.
Genişleme Komiseri’nden İki Farklı Tavır
Marta Kos, Türkiye’deki gelişmeler sebebiyle 11-13 Nisan’da düzenlenecek Antalya Diplomasi Forumu’na katılmama kararı aldığını ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile yapmayı planladığı görüşmeyi gerçekleştirmeyeceğini duyurdu.
Ancak, Yüksek Düzeyli Ekonomik Diyalog Toplantısı’na katılma kararında bir değişiklik yapmadı.
Kos, Türkiye’nin bir AB adayı
